Tuesday, February 03, 2009

Ο παιδότοπος του ερασιτέχνη


Ο ΑΝΤΡΟΥ ΚΗΝ περιγράφεται ως Αγγλος επιχειρηματίας των ψηφιακών μέσων, γνώστης των πραγμάτων στη Silicon Valley, την έδρα, στη νότια πλευρά του κόλπου του Σαν Φρανσίσκο, της βιομηχανίας και ηλεκτρονικής τεχνολογίας, αρθρογράφος σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά (ενδεικτικά: The Weekly Standard, Business Week, Esquire, The Guardian), έχει δικό του weblog, το www.cultureof theamateur.com, και είναι συγγραφέας. Το τελευταίο του βιβλίο, που κυκλοφόρησε το 2007 στη Βρετανία και στην Αμερική από τις εκδόσεις ΝΒ (Nicholas Brealey), έχει τίτλο «The Cult of the Amateur - How today's internet is killing our culture and assaulting our economy» (σε μετάφραση: «Ο Συρμός του Ερασιτέχνη - Πώς το σημερινό Ιντερνετ σκοτώνει τον πολιτισμό και βιαιοπραγεί κατά της οικονομίας μας»), και έχει προκαλέσει πολλές και, σε ορισμένες περιπτώσεις, έντονες αντιδράσεις.
ΤΟ ΘΕΜΑ που πρωτίστως εγείρει στο βιβλίο του ο Αντρου Κην είναι εκείνο της αξιοπιστίας. Συγκεκριμένα, «πόση ακρίβεια και πόση αλήθεια έχουν οι πληροφορίες που πλημμυρίζουν καθημερινά το Ιντερνετ;». Ταυτόχρονα, ο συγγραφέας «φοβάται» και θεωρεί πολύ επικίνδυνο το ότι μερικοί «από τους πιο πολύτιμους θεσμούς μας», όπως είναι οι επαγγελματικές εφημερίδες, τα περιοδικά, η μουσική και ο κινηματογράφος, ξεπερνιούνται τώρα «από μια χιονοστιβάδα ερασιτεχνικού, κομμένου και ραμμένου στα μέτρα του κάθε χρήστη και ελεύθερου για όλους περιεχομένου».
ΘΑ ΠΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ: Γιατί είναι κακό πράγμα αυτό; «Διότι», απαντά ο Κην, «εάν είμαστε όλοι ερασιτέχνες, τότε δεν υπάρχουν πλέον ειδικοί. Οταν ανώνυμοι μπλόγκερ και χρήστες βιντεοκαμερών και κινητών τηλεφώνων, μη έχοντας κανέναν περιορισμό που να προκύπτει από επαγγελματικά στάνταρ και κανόνες δημοσιογραφικής δεοντολογίας (σ.σ.: ασχέτως εάν αυτά, από σημερινούς επαγγελματίες πολλές φορές δεν τηρούνται), μπορούν να επηρεάσουν τον δημόσιο διάλογο και να κατευθύνουν την κοινή γνώμη, τότε η αλήθεια μετατρέπεται σε προϊόν το οποίο μπορεί να πουληθεί, να τυποποιηθεί και να ανακαλυφθεί ξανά. Εκεί λοιπόν όπου το Wikipedia συναντά το MySpace και αυτό το YouTube, η "δημοκρατικοποίηση" της πληροφορίας υπονομεύει, τελικά, την αλήθεια και υποβαθμίζει-εξευτελίζει την ειδικότητα, την εμπειρία και το ταλέντο».
ΠΕΡΙΓΡΑΦΟΝΤΑΣ αυτήν τη ζοφερή, κατά την άποψή του, πραγματικότητα, ο Αντρου Κην βλέπει:* Το «κόβω και κολλώ» (cut and paste), που έχει γίνει παιχνιδάκι πια στο Διαδίκτυο, παράγει μια γενιά διανοητικά κλεπτομανών ανθρώπων.* Μια κουλτούρα, στην οποία η πνευματική περιουσία ανταλλάσσεται ελεύθερα, «κατεβάζεται» (downloaded) ελεύθερα, «πολτοποιείται» και διανέμεται ξανά ως προϊόν καινούργιο, απειλεί έναν θεσμό 200 ετών που θέλει τα πνευματικά δικαιώματα να προστατεύονται, και κλέβει από καλλιτέχνες, συγγραφείς, δημοσιογράφους, μουσικούς, εκδότες και παραγωγούς τους καρπούς της δημιουργικής τους εργασίας. (Σ.σ. Και εμείς οι δημοσιογράφοι, μη εξαιρουμένου και του υπογράφοντος, έχουμε πολλές φορές υποκλέψει πληροφορίες και απόψεις άλλων από το Ιντερνετ, λησμονώντας συχνά να αναφέρουμε την πηγή μας ή, όπως στην περίπτωση της ηλεκτρονικής εγκυκλοπαίδειας Wikipedia, χωρίς να ελέγχουμε αν αυτές οι πληροφορίες είναι σωστές.)
ΚΑΠΟΤΕ, ο Αντρου Κην ήταν φανατικός οπαδός, «σχεδόν μουτζαχεντίν», της... θρησκείας του Ιντερνετ. Ονειρευόταν, λέει, να βάλει κι αυτός το χεράκι, τις γνώσεις και τον ενθουσιασμό του, για να κάνει τον κόσμο μας έναν «πιο μουσικό», όπως τονίζει, κόσμο. «Ηθελα να υπάρχει μουσική παντού όπου μπορούσε η ψηφιακή, ηλεκτρονική τεχνολογία να εισχωρήσει. Ν' ακούω όλα τα τραγούδια του Ντίλαν από το λάπτοπ μου. Να μπορώ να κατεβάσω όλα τα Βραδεμβούργια κοντσέρτα του Μπαχ στο κινητό μου τηλέφωνο». Το προχώρησε αρκετά αυτό το όνειρό του. «Σχεδόν έγινα πλούσιος», λέει. «Αλλά τώρα είμαι αποστάτης. Παρέδωσα την ταυτότητά μου που έγραφε: μέλος της Ψηφιακής Κουλτούρας. Γλίτωσα».
ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ POST: Θα δούμε τι λέει ο Αντρου Κιν για τους «αόριστα πιθηκίζοντες στα μπλογκ»!

ΥΓ.: Το άρθρο δημοσιευτηκε στις 14.01.2009 στη στηλη «Το Αναγνωστικό της Τελευταίας Σελίδας» της «Ελευθεροτυπίας.

7 Comments:

Blogger Aggelos Spyrou said...

Εξαιρετικό θέμα, υπέροχος τίτλος.

Ανοίγει μεγάλο κεφάλαιο προβληματισμού και συζήτησης.

Έχουμε την τάση, όταν κάπου μας δίνεται ασύδοτη ελευθερία, να ξεφεύγουμε, να καταστρέφουμε, να οπισθοδρομούμε ενάντια σε αρχές και πολιτισμό.

Δεν ξέρω αν υπάρχουν λύσεις, σίγουρα όμως η ανάρτηση αυτή είναι αφορμή να προτείνουμε, να βρούμε τρόπους ώστε να εξυγιανθεί το περιβάλλον του διαδικτύου.

Δύσκολο βέβαια καθώς ο καθένας το θεωρεί προσωπική κατάκτηση, προσωπικό άβατο.

Περιμένω εναγωνίως τη συνέχεια.

6:19 PM  
Blogger Ηλιάς Διαμαντώνη said...

γι' αυτό κ. Μιχαηλίδη θέλουμε σ' αυτό τον παιδότοπο να σας βλέπουμε πιο συχνά και να μην αποστασιοποιήστε γιατί στο τέλος ποιοί θα μείνουν;

3:59 PM  
Blogger Meropi said...

Χρήστο μου καλησπέρα.
σε πολλά απ' αυτά που αναφέρεις συμφωνώ κι εγώ. Ότι είναι τουλάχιστον αστείο να προσπαθούμε εμείς οι έρασιτέχνες bloggers να υποκαταστήσουμε τους επαγγελματίες στην είδηση. Πρέπει να έχουμε την οξυδέρκεια και τη σύνεση να μην μπερδεύουμε τη διήγηση μιας προσωπικής ιστορίας, την έκφραση μιας προσωπικής άποψης με την είδηση.

8:29 PM  
Blogger JK O SΚΡΟΥΤΖΑΚΟS said...

KAΛΗΜΕΡΑ.ΑΝ ΚΑΙ ΠΙΟ ΜΙΚΡΟΣ ΑΠ ΟΛΟΥΣ ΘΑ ΣΥΜΦΩΝΗΣΩ.ΤΟ ΘΕΜΑ ΠΟΥ ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΙΣ ΠΟΛΥ ΑΞΙΟΛΟΓΟ.ΑΛΛΟ ΕΙΝΑΙ Η ΕΓΚΥΡΗ ΕΙΔΗΣΗ ΠΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΚΑΤΑΞΙΩΜΕΝΟΥΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΦΟΥΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟ Η ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΒΛΑΠΤΕΙ.

12:29 PM  
Anonymous Anonymous said...

Αγαπητέ κ.Μιχαηλίδη,


Έχω αρκετά να σχολιάσω από το συγκεκριμένο άρθρο. Παρ' όλ' αυτά, αδυνατώ. Ο λόγος είναι απλός:

Όπως συχνά συμβαίνει με τους επαγγελματίες δημοσιογράφους, παραθέτετε συνοπτικά τις απόψεις τρίτων, χωρίς να γίνεται σαφές τι υιοθετείτε από αυτές και τι όχι. Κι αυτό, όχι σε ζητήματα καθαρής πληροφόρησης, αλλά σε ζητήματα που η κατάθεση γνώμης του δημοσιογράφου είναι απαραίτητη.

Σε τελική ανάλυση, αν θέλω να σχολιάσω μόνο τα λεγόμενα του Κην, μπορώ να μπω στο δικό του weblog.

Αλλά μπήκα στο δικό σας, όπου όμως δεν μου αποκαλύπτετε πώς τοποθετείστε εσείς στα κομβικά ζητήματα που θίγει.

Τι κάνουμε τώρα;

4:33 PM  
Blogger christos michaelides said...

Η πρωτογενής κριτική του Κήν είναι το πρός σχολιασμό θέμα. Δευτερευόντως, ο σχολισμός των σχολιαστών!

Βεβαίως, καταλαβαίνω. Ο δημοσιογράφος, ως στόχος, είναι πάντοτε ελκυστικός. Στην Ελλάδα δε, κυριαρχεί και το "βίτσιο" του "να δώ τι λές εσύ". Εξω, σε πιο προηγμένες (και δημοσιογραφικά, και από απόψεως αναγνωστων) κοινωνίες, η παρουσίαση ενός βιβλίου, όταν αυτό δεν εμπίπτει στην κατηγορία της βιβλιοκριτικής, ειναι φυσιολογική δημοσιογραφική λειτουργία.

Βεβαίως, εάν ο αναγνωστης επιθυμεί να αντιπαρατεθεί με τον ίδιον τον συγγραφέα, αλλοίμονο, να μπεί στο μπλόγκ του και να το κάνει. Αλλωστε, ποιός καλύτερος από εκείνον, τον συγγραφέα, να υποστηρίξει τις δικές του απόψεις.

Η δική μου (και τώρα ... ενδίδω ελαφρώς), αποκαλύφθηκε ήδη από την επιλογή και παρουσίαση του συγκεκριμένου θέματος. Αλλά, δεν επιθυμώ ΚΑΙ για τούτο αντιπαράθεση.

Ευχαριστω.
Χρ.

7:16 PM  
Anonymous Anonymous said...

Αγαπητέ κ. Μιχαηλίδη,


Υποθέτω, αλλά δεν μπορώ να είμαι και σίγουρος, μιά και δεν μου κάνετε την τιμή να απευθύνεστε σε μένα προσωπικά, ότι το διευκρινιστικό σχόλιό σας απαντά στο δικό μου ερώτημα. Εν πάση περιπτώσει, βασίζομαι σ' αυτήν την υπόθεση.

Σας ευχαριστώ για την διευκρίνηση. Έχω όμως κι εγώ κάποιες διευκρινήσεις.

Από το ερώτημά μου καταλάβατε ότι δεν θεωρώ ως πρωταρχικό αντικείμενο κριτικής τις απόψεις του Κην; Αν είναι έτσι, λάθος καταλάβατε. Αν δεν είναι, προς τι η επεξήγηση;

Δεν στοχοποιώ δημοσιογράφους ή οποιουσδήποτε άλλους. Απόψεις θέλω να καταθέσω. Άλλοτε σύμφωνες με μιά άλλη άποψη, άλλοτε αντίθετες, καθολικά ή εν μέρει. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Και δεν υποχρεώνω κανέναν σε αντιπαράθεση.

Τέλος, δεν αγνοώ, ότι και μόνο η επιλογή ενός θέματος υποδηλώνει θέση. Ήθελα όμως να το διασταυρώσω - έτσι δεν κάνουν οι επαγγελματίες δημοσιογράφοι; Και γιατί ήθελα να το διασταυρώσω; Γιατί έχω πάρει ως απάντηση (από επαγγελματία δημοσιογράφο πάλι), μετά από κριτική σε κείμενο τρίτου το οποίο είχε δημοσιεύσει ασχολίαστα, το εξής νόστιμο: "Και ποιός σας είπε αγαπητέ ότι συμφωνώ; Εγώ απλώς παρέθεσα απόψεις"! Ο παθός, μαθός!

Τις δικές μου θα τις παραθέσω μετά την δημοσίευση του τρίτου μέρους του θέματος. Και θα φρονίσω να μην απευθύνομαι σε σας προσωπικά, όπως προφανώς είναι η επιθυμία σας.


Καληνυχτίζω

12:47 AM  

Post a Comment

<< Home